Auður Eir Vilhjálmsdóttir

Er Guð kona? Ég býð okkur til hugleiðinga um spurninguna í kvöld. Og þess vegna fór ég niður á Laugaveg til að spyrja nokkrar manneskjur sem gengu þar í gleði dagsins í dag.Svörin voru svona:
Útilokað. Jesús sagði að Guð væri faðir.
Óþarfi. Guð er andi og hvorki í kvenkyni né karlkyni.
Áreiðanlega. Og sem betur fer.
Og ég tek undir svar 3, áreiðanlega og sem betur fer.

Hvað segir þú? Hugsum um það hvað við eigum að segja við því að Jesús kenndi okkur að biðja Faðir vor og talaði um Guð sem föður. Við eigum að segja að Jesús talaði líka um Guð sem konu. Það er ekkert víst að hún hafi verið móðir, en hún var kona sem bakar brauð og sópar gólf.

Og hvað eigum við að segja um svar tvö, að það sé óþarfi að tala um Guð í kvenkyni af því að það sé ekki hægt að tala um Guð í kvenkyni eða karlkyn? Við eigum að spyrja þau sem gáfu svarið hvers vegna þau tali þá alltaf um Guð í karlkyni? Og ef það skiptir engu máli, hvers vegna er þá verið að mótmæla því að tala um Guð í kvenkyni?

Jesús talaði um Guð í kvenkyni, og þess vegna er það ókristilegt og á móti boðskap Jesú að tala ekki um Guð í kvenkyni. Þegar Guð skapaði heiminn sagði hún að hún skapaði bæði konur og menn í sinni mynd. Og talaði ekkert um mismunandi völd eða verkaskiptingu. Svo kom syndafallið og varð að feðraveldinu. En svo kom Jesús. Hann sagði það sem engin manneskja hafði sagt áður. Hann sagði að bæði konur og menn ættu að vera eins og Guð hafi skapað þau, jöfn hvert öðru, yndisleg og falleg. Hann sagði svo ótrúlega […]

Við höfum heyrt sögu páskavikunnar. Um alla þessa miklu atburði sem gerðust. Um fólkið og frelsarann, það sem hann gerði og það sem það gerði. Hann ákvað að ganga á hólm við dauðann sem birtist í öllu lífinu. Og fólkið ákvað að gera ýmislegt. Þau sem elskuðu hann og vissu að hann var Guð sem var kominn til þeirra gátu ómögulega skilið hvað hann var að gera. Þau sem höfðu ekki hugmynd um það hver hann væri gerðu hitt og þetta eftir því hvaða dagur var og hvaða áróður lá í loftinu. Á pálmasunnudag vildu þau fá hann sem foringja en fjórum dögum seinna vildu þau krossfesta hann. Foringjar þjóðarinnar vildu losna við hann og Rómverjinn Pílatus sem átti að halda uppi rómversku réttlæti þorði það ekki en baðst persónulegri ábyrgð. Konan hans bað hann að standa með Jesú, en hann hlustaði ekki á hana.
Við sjáum sjálfar okkur í þessu öllu. Við tökum líka ýmsar ákvarðanir og hlustum á ýmsan áróður og þekkjum ekki sannleikann þótt við heyrum hann. Ekki alltaf en stundum. Stundum hlustum við rétt og hugsum rétt og segjum rétt og gerum það sem við sjáum líka seinna að var rétt. En stundum gerum við eitthvað sem okkur finnst vera rétt en finnst svo seinna að hafi verið rangt. Og stundum var það líklega rangt. En stundum var það næstum áreiðanlega rétt. Og við mættum sem best fagna og gleðjast yfir því. En við gerum það ekki allta, stundum höldum við áfram að hafa samviskubit og ásaka sjálfar okkur og aðrar manneskjur og gera lífið óþarflega þungbært.

Eða hvað finnst þér? Er þetta ekki bara einhvern veginn svona? Þetta merkilega líf sem við eigum sjálfar svo undursamlegan skerf af, og byrjar upp á […]

Ég óska okkur öllum innilega til hamingju með afmælið. Og takk fyrir síðast, á föstudaginn, þegar við héldum afmælisveislu í nýju stofunum okkar á Laugavegi. Og þið sem komust ekki þá eruð komnar núna – og það er yndislegt að við skulum vera hér saman, allar og öll.
Og eins og stundum ætla ég að byrja með að segja okkur sögu. Hún er af flutningunum miklu frá Þingholtsstræti á Laugaveg fyrir hálfum mánuði. Þá komu vaskar sveitir og settu í kassa og báru furuborðið og stólana og aðrar eignir okkar. Og sumar tóku upp úr eldhúskössunum og mitt í ys og þys flutninganna bökuðu þær vöfflur og þeyttu rjóma og hituðu kaffi og slógu upp veislu.

Hinar konurnar í Kvennagarði voru líka að flytja í sínar vistarverur og komu sér strax fyrir. En það tók mig alla næstu viku að taka upp úr skrifstofukössunum, velja og flokka, færa og henda og velja bækur og raða þeim í skápana sína. Það var margs konar ys í Kvennagarði og fólkið vorkenndi mér hlýlega fyrir þessa óskaplegu ringulreið. En fyrir mér var þetta engin ringulreið. Fyrir mér var þetta lausn. Og svo kom að því að ég var búin eins og hinar. Og á afmælisdaginn voru brauð og rósir bornar í húsið – og svo komuð þið. Þið komuð með meiri rósir og kertaljós og nærveru ykkar. Við sungum úr nýja heftinu og veislan var yndisleg. Starfið var byrjað í nýju húsi.

Svona var þessi saga. Og svo kemur næsta saga. Hún er um það að það var einhvern veginn svona sem við fluttum í Kvennakirkjuna fyrir tíu árum. Þegar við fórum að vinna saman í nýrri Kvennakirkju pökkuðum við niður ýmsum gömlum hugmyndum um okkur og lífið og Guð og […]

Einu sinni enn hittumst við í jólaguðþjónustu til að segja hver annarri jólaguðspjallið. Við segjum af langri ferð þeirra Maríu og Jósefs og litla asnans þeirra yfir fjöllin alla leiðina suður til Betlehem. Og um mergðina í borginni sem fyllti öll herbergin og húsin svo að Jesús fæddist í fjárhúsi.
Við syngjum um englana á Betlehemsvöllum og hirðana sem heyrðu sönginn, allt í einu í næturkyrrðinni, þar sem þau voru búin að eiga nótt eftir nótt, kannski í fjölmörg ár, án þess að nokkuð gerðist. En þessa nótt heyrðu þau englasöng og fengu boð um að sjá Jesúm. Svo að þau fóru, og þau sáu Jesúm. Það voru bæði lífsreyndar konur og litlar stelpur í hópnum, og reyndir menn og litlir strákar. Og við heyrum um vitringana sem komu langar leiðir til að gefa Jesú gjafir. Þeir treystu stjörnunni og þeir hlustuðu á Guð sem sagði þeim að sniðganga refinn Heródes sem varð miður sín af ótta þegar hann heyrði um nýjan konung í landinu. Hann hlustaði ekkert á Guð. En ef hann hefði hlustað hefði hann heyrta hana sagja að Jesús væri allt öðru vísi konungur en hann og ætlaði aldrei að setjast í hans sæti. Og við syngjum enn meira um Jósef og Maríu, þau sem fyrst sáu Jesúm og fóru heim með hann og ólu hann upp. Við hlustum á flautuleikinn hjá Örnu og Hallfríði og sönginn hjá Aðalheiði og kórnum og hver annarri. Og við lyftum huga okkar upp úr fari hversdagsins.

Eins og alltaf þegar við hittumst. Við lyftum huganum alltaf upp úr farinu. Til að endurnýjast og gleðjast. Jólamessan er einstök með sérstökum hátíðleika sínum og frásögunni um fyrstu jólin. Sem við höfum heyrt um síðan við fæddumst. Og við getum […]

Fagnaðarerindið
Ég skrifaði þessa ræðu í dag. En ef ég hefði vitað það í gær að veðrið yrði svona í dag hefði ég skrifað hana í gær. Af því að í gær var veður til að skrifa. Þú manst hvernig veðrið var, létt og ljósgrátt og hlýtt og faðmandi. En í dag er það dökkgrátt og mér finnst það ekki yndislegt. Ég heimsótti þrjár góðar manneskjur eftir hádegið en staldraði hvergi þótt mér væri boðið það, af því ég þurfti að fara heim og skrifa, og kaupa brauð í leiðinni. Ég fór í tvær búðir.
Það fékkst ekkert sem ég ætlaði að kaupa og aðgerðaleysið var breitt yfir allt þar inni. Svartir plastpokar voru meira að segja lagðir yfir það sem var í glerborðinu í annarri búðinni, og ekkert umleikis. Ég hefði geta tekið brauð síðan í gær eða fyrradag og haft með mér heim, en hver kærir sig um svoleiðis brauð? Ekki ég. Svo ég fór heim að skrifa. Það sem átti að vera svo lauflétt og yndislegt, en myndi verða þungt og litlaust.

Og það er ekki leyfilegt að skrifa þungt og litlaust um fagnaðarerindið. En stundum verður ekki við því gert. Eins og það sem á að verða svo gott verður stundum þyngslalegt. Eins og kökur sem falla. Og sósur sem brenna við. Og eins og liturinn á veðrinu í dag og líf mannsins sem ég ætla að segja þér ofurstutt frá.

Í morgun heyrði ég sögu um ungan mann sem fór í fæðingarorlof. Þetta er þriðja barnið hans og fyrsta sinnið sem hann fer í fæðingarorlof. Hann sagði frá því úti í bæ hvað honum þætti gott að vera í fæðingarorlofi, en svo uppgötvaðist það fyrir slysni að hann treystir sér ekki til að nota […]

Nemið staðar við vegna og litist um og spyrjið um gömlu göturnar. Spyrjið hver sé hamingjuleiðin og farið hana, svo að þið finnið sálum ykkar hvíld. Jer. 6.16
Hún klauf björgin í eyðimörkinni og gaf þeim gnóttir að drekka. Sálm. 78.15

Sjáðu, ég legg fyrir þig tvo vegi, veg lífsins og veg dauðans. Veldu nú lífið. 5. Mós. 30.19
Jesús sagði: Ég er veguinn, sannleikurinn og lífið. Og sannleikurinn gerir ykkur frjálsar og lífið er eilíft líf. Jóh. 14.6 og 8.32 og 11.25-26
Nemið staðar við vegina og spyrjið um gömlu göturnar. Spyrjið um hamingjuleiðina og farið hana. Svo að þið finnið sálum ykkar hvíld.

Við völdum okkur vers um gönguleiðir af því að við höldum göngumessu í dag. Fyrir tvö þúsund og sex hundruð árum bað Jermía fólkið sitt að nema nú staðar og athuga sinn gang. Og núna biðjum við hver aðra og okkur sjálfar að stansa og litast um. Hægjum á okkur, æðum ekki svona áfram. Setjumst aðeins niður og spjöllum saman. Svo að við gefum hver annarri ró til að gá inn í okkar eigið hjarta. Hvert ertu eiginlega að fara, elskan mín? Ertu handviss um að þú sért í alvörunni að fara þangað sem þú ætlar, eða þangað sem þig langar? Eða ertu kannski einmitt að fara þangað? Það getur vel verið. Við ætlum ekki að segja hver annarri að við séum alltaf á villigötum og vitum ekki okkar rjúkandi ráð. Við erum oft á þeirri leið sem við ætluðum okkur að fara og við skulum styrkja hver aðra til að halda áfram.

Það er ekki út í bláinn að við spyrjum hver aðra hvert við séum nú eiginlega að strunsa og hvort við séum vissar um að við séum að fara þangað sem við ætluðum. […]

Við skulum byrja prédikun haustsins með því að segja hver annarri sögu. Þegar fegurð haustsins breiðir sig yfir garðana og göturnar og stofurnar og eldhúsin og lamparnir loga á kvöldin þá er mátulegt að fara að segja sögur. Og við hreiðrum um okkur í blíðri rónni og sveipum að okkur mjúku lampaljósinu.
Það var einu sinni lítil prinsessa. Hún átti heima í höllinni hjá mömmu sinni og pabba og hjá eldabuskunni og garðyrkjumanninum, og þvottakonunni og konunni sem festi allar skrúfur sem losnuðu og manninium sem festi allar tölurnar sem duttu af fötunum og hjá konunni sem saumaði alla kjólana á prinsessuna. Hún varð að hafa marga menn og margar konur sem þræddu nálarnar og sikksökkuðu og applíkeruðu og rykktu blúndurnar og púffermarnar og saumuðu utan um rúllebúkkið. Því litla prinsessan fékk nýjan kjól á hverjum einasta degi. Þess vegna átti núna, þennan daginn sem við segjum hver annarri frá, eittþúsund sextíu og átta kjóla. Af því að hún var orðin rúmlega þriggja ára gömul.

Og þá gerðist skelfingin. Við vitum hvernig það er. Við búum við gleði og þokka, og vorin koma og haustin og okkur grunar ekki að lífið taki upp á því næsta dag að gretta sig framan í okkur. En þennan dag vaknaði litla þriggja ára prinsessan og sá strax að það var ekki nýr kjóll á flauelisstólnum við rúmið hennar. Það var kjóllinn síðan á miðvikudaginn í hinni vikunni, rauði kjóllinn með hvíta kraganum og slaufunum við faldinn.

Hún fór að gráta. Það var engin komin til að klæða hana af því að hún vaknaði svo snemma og af því að það var svo mikið að gera í höllinni og fullt af fólki að sulta og reykja bjúgu og sauma vambir. Og hún […]

Sjáið nú þennan fallega og marglita dúk sem ég tek upp úr þvottakörfunni og legg yfir prédikunarstólinn. Þetta er einn af dúkunum sem við höfum á borðinu okkar í Kvennakirkjunni í Þingholtsstræti. Hann gæti alveg eins verið í kvenfélagsambandinu eða kvenréttindafélaginu eða heima hjá þér. Við eigum allar alla vega dúka sem við breiðum á borðið fyrir gestina okkar og okkur sjálfar. Við setjum á þá mávastellið eða leirdiskana, súpur og sósur, ilmandi rétti og kaffi og súkkulaðkökur og rjóma og epli. Við sitjum og tölum og hlæjum og lífið er er vægast sagt yndislegt. Eitthvað af matnum drýpur alltaf á dúkana, og kertin drjúpa og þeir þekjast litríkum blettum. Svo við skellum þeim í þvottavélina einhvern næsta daginn, þurrkum þá og setjum þá hreina og ilmandi aftur inn í hillur þangað til við notum þá næst.

Við erum einhvern veginn eins og þessir dúkar. Við erum yndislegar manneskjur sem röðum fólki í kringum okkur og gerum því lífið betra og skemmtilegra. Og við tökum við alls lags slettum og gusum sem þarf stundum að þvo af okkur.

Það er fátt betra en fá að standa í ljómanum af góðu fólki sem er ekkert að velta því fyrir sér hvað það er gott og skemmtilegt. Það er það bara. Alveg eins og þú. Og hvað skyldi nú verða til þess að góðu fólki, og þér líklega þar með, þyki það ekki alltaf verulega til skemmtunar, hvorki sér né öðrum? Það er umhugsunarefni kvöldsins. Það er sálarþvotturinn. Ég held að það sé svoleiðis með okkur allar að okkur finnst stundum að við verðum að þvo eitthvað af okkur. Hvað finnst þér þú stundum þurfa að þvo af huga þínum?

Stundum er það bara eitthvað eitthvað, einhver dæmalaus og óútskýranleg […]