Arndis

Það er tíska þessi árin hér á landi að tortryggja samband ríkis og kirkju.  Ennfremur heyrist sú mótbára að það eigi ekki lengur við ef mikill hluti og jafnvel meiri hluti þjóðar sé annarrar trúar en kristinnar.  En þetta samband er byggt á vilja kirkjunnar og ríkisvaldsins til þess að heiðra það samband sem lengi hefur verið á milli þessara aðila.  Helstu grunnstoðir íslensks þjóðfélags eru byggðar á kristinni skoðun.  Skólaskylda og almenn lestrarkennsla er byggð á hugmyndum endurreisnarmanna og siðbótarinnar, velferðarkerfið á skilningi kristinna manna á því að hvert mannsbarn er systkin okkar.

Förum ekki of geyst svo að við missum ekki það sem við eigum.  Fyrir nokkrum árum, það var árið 2003, hitti ég mann á götu í Montréal í Kanada.  Hann var prófessor í sögu við háskóla þar.  Hann sagði við mig:  „Haldið í þjóðkirkjuna ykkar og þessi sterku tengsl sem þið hafið við ríkið.  Ríkið þarf á því að halda.  Þar sem skorið hefur verið á þessi bönd, er fólk farið að fá bakþanka.“ Ég er sammála honum.

Bestu kveðjur, Dalla Þórðardóttir

Já, segir Pétur Kr. Hafstein fyrrum forseti kirkjuráðs og fyrrverandi hæstaréttardómari.   Hér var kristni og kirkja nánast frá upphafi Íslandsbyggðar og siðbreyting um miðja 16. öld kollvarpaði ekki þeim grunni sem kristinn dómur í landinu byggðist á.  Í stjórnarskránni 1874 sagði í fyrsta sinn í lögum að hin evangeliska lúterska kirkja skyldi vera þjóðkirkja Íslands.  Landsmenn fengu nú rétt til að stofna félög til að þjóna Guði eftir sannfæringu hvers og eins og ríkisvaldið átti hins vegar að styðja og vernda þjóðkirkjuna.  Þjóðkirkjan er ekki ríkiskirkja heldur stjálfstæð stofnun sem hefur réttindi og skyldur að lögum, skrifar Pétur Kr. Hafstein.

Blíðar kveðjur,  Auður Eir

Við búum í landi sem hefur opinbera kristna trú og þjóðkirkju sem boðar hana.  Í 62. grein stjórnarskrár okkar er sagt að þjóðkirkjan njóti meiri stuðnings og beri meiri skyldur en önnur trúfélög sem starfa í landinu.   Í Mannréttindasáttmála Evrópu, 9. grein, segir að hver manneskja eigi rétt á að rækja trú sína eða sannfæringu.  Fer það saman að þjóðkirkjan hafi þá meiri stuðning og skyldur en önnur trúfélög?   Já.  Það fer ekki gegn trúfrelsi að ríki hafi opinbera trú segir í áliti Mannréttindanefndar Evrópu.

Blíðar kveðjur, Auður Eir

Við höldum  áfram að ræða um rétt eða bann við kirkjustundum með börnum á skólatíma.  Í Morgunblaðinu 16. desember síðast liðinn er Fréttaskýring Önnu Lilju Þórhallsdóttur.

° Þar segir að allur gangur sé á því hvort sveitarfélög hafi reglur um kirkjuferðir barna á skólatíma.  ° Lítið er um athugasemdir frá foreldrum um þetta til sveitarfélaga, skóla eða landssamtaka foreldra um samstarf heimila og skóla.

° Skóli í  Reykjavík sendi foreldrum tölvupóst um að óskað væri eftir því við prestinn að ekki skyldi tala um trú.

° Sigurlás Þorleifssona skólastjóri í Vestmannaeyjum sagði að kirkjuferðin væri hugsuð sem sögustund.

° Halldór Halldórsson, oddviti borgarstjórnarflokks Sjálfstæðisflokksins segir að kirkjuheimsóknir á skólatíma stangist ekki á við reglur Mannréttindaráðs um samskipti skóla og trúfélaga.  Þar er sagt að það eigi að virða fornar hefðir.  Það á ekki að takmarka frelsi allra barna þótt foreldrar sumra barna vilji ekki að þau fari í kirkju.  Foreldrar geti sagt til ef þau vilja ekki að barnið fari í kirkju.

°  Í skólum í Garðabæ,  Kópavogi og á Seltjarnarnesi er börnunum sem fara ekki í kirkju boðið upp á aðra samveru.

° Danska menntamálaráðuneytið telur það í fullu samræmi við dönsk grunnskólalög að jólahefðir séu hluti af skólastarfi.

° Norska menntamálaráðuneytið segir að ef skólar vilja fara með nemendur í kirkju á skólatíma þurfi samráð foreldra og börn skuli skrá sig til kirkjuferðarinnar.

Hvað segir þú?

Blíðar kveðjur, Auður Eir

Það er semsagt sagt í 29. grein Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna að menntun barna skuli beinast að því að móta með barninu virðingu fyrir menningarlegri arfleifð þess og þjóðernislegum gildum þess lands sem það býr í.  Ef barnið er frá öðru landi á það  líka að fá að mótast til virðingar fyrir menningararfleifð þess lands.  Og börn eiga að fá að kynnast menningarháttum sem eru frábrugðnir menningu þess sjálfs.

Kristin trú er menningararfleifð á Íslandi.  Börnin eiga að fá að læra um þessa arfleifð, þau eiga að fá að læra um kristna trú.  Börn sem koma annars staðar að fá tækifæri til að kynnast kristinni trú.  Þau eiga rétt á að njóta sinna arfleifða.  Og það á að kenna öllum börnum víðsýni.

Ef þið viljið skoða þetta þá má finna bókina Alþjóðlega mannréttindasáttmála sem Málflutningsskrifstofa gaf út 1992.  Þar er kaflinn Samningur um réttindi barna, Samþykkt Alsherjarþings Sameinuðu þjóðanna frá 1989, fullgilt fyrir hönd Íslands 1992.

Blíðar kveðjur,  Auður Eir

Á aðventunni var enn einu sinni rætt um samstarf kirkju og skóla.  Umræðan á rætur sínar í reglum sem Mannréttindaráð Reykjavíkur setti um samskipti leikskóla, grunnskóla og frístundaheimila borgarinnar annars vegar og trúar og lífsskoðunarfélaga hins vegar.   Í þessum reglum er sagt að trúar og lífsskoðunarfélög skuli ekki stunda starfsemi sína innan veggja skólanna á skólatíma eða á starfstíma frístundaheimilanna.   Talið er að þetta byggist á trúfrelsi barna og foreldra þeirra og minnt á barnasáttmála.

En það er nú svo að í Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna segir i 29. grein að menntun barna skuli beinast að því að móta með barninu virðingu fyrir menningarlegri arfleifð þess og þjóðernislegum gildum þess lands sem það býr í og þess lands sem það kann að vera upprunnið frá og fyrir öðrum menningarháttum sem eru frábrugðnir menningu þess sjálfs.

Hvað segirðu um þetta?

Blíðar kveðjur,  Auður Eir

Gleðilegt nýtt ár.  Guð gefur þér það sem þér þykir þig skorta og bætir við það sem þú átt.  Hún dýpkar og víkkar traust okkar á undursamlega kristna trú okkar. Hún elskar okkur og treystir á okkur í baráttunni við að bæta veröldina.  Það er mikill heiður og gleði eins og  við höfum margreynt.

Við ætlum nú á nýju ári að beita okkur að ýmsu eins og fyrri árin.  Við ætlum að bjóða rithöfundum.  Við ætlum  að halda áfram að gera okkur grein fyrir því hvað fólk er að hugsa um kristna trú í þjóðfélaginu núna.  Við ætlum líka að gá að hvað við getum gert til að mæta kvíðanum. Og við ætlum að gá að nýjum orðum í guðfræði okkar.  Við þurfum að hugsa nýjar hugsanir og það gefur okkur enn sem fyrr gullin tækifæri til að hjálpast að við að komast að niðurstöðum.  Þess vegna sendi ég til að byrja með pistla með hugmyndum um fyrsta verkefnið:   Hvar er trúin núna?

Blíðar kveðjur, Auður Eir